Column Onno Vermooten: Kappen met de loonwaardemeting!

Kappen met de loonwaardemeting!
Onlangs kwam de top van het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid digitaal bij ons op werkbezoek. Natuurlijk kwam ook de Participatiewet aan de orde. Mij werd toen gevraagd welke verbetering aan deze wet ik graag gerealiseerd zag. Daar hoefde ik niet lang over na te denken: kappen met de loonwaardemeting!

Bureaucratische rompslomp
Het stemt optimistisch dat we met de Banenafspraak goed op koers zijn, maar we moeten ons ook realiseren dat tot nu toe slechts 12% van de werkgevers in Nederland meedoet. Dat moeten er meer worden en dat kan door de bureaucratische rompslomp te lijf te gaan. De loonwaardemeting is de grootste doorn in mijn oog. We zijn bezig met absurde percentages op basis van een vermeend objectief systeem. Maar dat systeem is helemaal niet zo objectief als het lijkt, want het wordt gebaseerd op de mening van werkgever en werknemer en vervolgens afgezet tegen een aanname van de productiviteit van een ‘reguliere’ medewerker. En aan het eind van het liedje hebben we het dan over 47% of 53%.

‘Geen halfjes’
Dat medewerkers zelf ook vragen moeten beantwoorden en voor het uiteindelijke resultaat moeten tekenen, leidt tot onzekerheid en een raar soort berusting bij de medewerkers. Die krijgen toch het gevoel maar een halfje te zijn. Terwijl het geen halfjes zijn, het zijn talenten die zich maximaal inspannen. In mijn optiek doet iedereen voor 100% mee. Dat niet iedereen voor 100% kan bijdragen, wordt gecompenseerd met de loonkostensubsidie. Naast het inhoudelijke argument is er ook nog een kostenaspect. Misschien niet het belangrijkste, maar reken even mee. Een loonwaardebepaling kost vijf uur. Dat is vijf uur waarin een werkgever en de medewerker niet kunnen werken en vijf uur inspanning van de loonwaardebepaler. Dat zijn dus vijftien werkuren. Maal de 66.000 plaatsingen die er tot nu toe in de Banenafspraak zijn.

Drempels verlagen
Dit alles leidt er toe dat inclusief werkgeven een grote dienst zou worden bewezen als de loonwaarde automatisch op 50% wordt bepaald. Het bespaart geld en is beter voor de werknemers. Maar als ik dit opper dan hoor ik: hier is een stelselwijziging voor nodig. Ten eerste: nou en? En ten tweede: dit kan ook zonder stelstelwijziging geregeld worden. Laat de loonkostensubsidie verrekenen via de loonheffing. Zo kunnen we de drempels voor iedereen verlagen. En dat is nodig als we de arbeidsmarkt inclusiever willen maken.